Cnota to pojęcie, które pojawia się w rozmyślaniu o człowieku od tysięcy lat.

Cnota to:

– całość wysokich wartości moralnych,

– pozytywna cecha charakteru,

–  zaleta.
Istnieje wiele klasyfikacji cnót, ale chciałbym tu przytoczyć sześć cnót, które powtarzają się w pismach takich filozofów i teologów jak Sokrates, Platon, Arystoteles, Święty Augustyn, Święty Tomasz z Akwinu.

Klasyfikacja cnót:

1. Mądrość – gromadzenie i wykorzystywanie wiedzy.
2. Odwaga – wola osiągnięcia celów w obliczu wewnętrznych lub zewnętrznych przeciwności.
3. Człowieczeństwo – siła interpersonalna, pozytywne interakcje społeczne z przyjaciółmi i członkami rodziny.
4. Sprawiedliwość – siły obywatelskie, interakcje z szerszą społecznością.
5. Powściągliwość – siły chroniące nas przed nadmiarem, przesadą w zaspokajaniu naszych potrzeb.
6. Transcendencja – siły wiążące nas z szerszym uniwersum.

Z tymi cnotami wiążą się oczywiście drogi do ich osiągniecia, czyli siły charakteru. Bez nich cnoty pozostałyby teoretycznym konstruktem, a przecież ich siła wynika z tego, że wcielamy je w życie. A przynajmniej próbujemy…

Jakie są więc siły charakteru, dzięki którym można osiągnąć poszczególne cnoty?

1. Mądrość:

– ciekawość i zainteresowanie światem,

– zamiłowanie do nauki,

– twórczość, oryginalność i pomysłowość,

– umiejętność oceny, krytycznego myślenia i otwarty umysł,

– inteligencja osobista, społeczna i emocjonalna,

– umiejętność spoglądania na życie w szerokiej perspektywie, przyjmowania różnych punktów widzenia oraz mądrość.

2. Odwaga:

– prawość, waleczność i odwaga,

– wytrwałość, pracowitość i staranność,

– integralność, szczerość, autentyczność i uczciwość.

3. Człowieczeństwo:

– uprzejmość i hojność,

– zdolność kochania i przyjmowania miłości.

4. Sprawiedliwość:

– obywatelskość, obowiązkowość, praca zespołowa i lojalność,

– bezstronność, równość i sprawiedliwość,

– zdolności przywódcze.

5. Powściągliwość:

– samokontrola i panowanie nad sobą,

– rozwaga, ostrożność, przezorność i dyskrecja,

– skromność pokora.

6. Transcendencja:

– zdolność do podziwiania i doceniania piękna i doskonałości,

– wdzięczność,

– nadzieja, optymizm i ukierunkowanie na przyszłość,

– duchowość, poczucie celu, wiara i religijność,

– umiejętność wybaczania i miłosierdzie,

– humor i wesołość,

– zapał, pasja, entuzjazm i energia.

(za: A. Carr – Psychologia pozytywna)

Od samego czytania można dostać zawrotu głowy, bo wymagania są postawione wysoko. Problem jednak nie leży w tym, że zwykły człowiek nie może dążyć od osiągnięcia tych cnót. Problem chyba w tym, że ludzie przestali sobie stawiać takie, przyznajmy ambitne, ale osiągalne cele.

Codzienne życie skoncentrowane jest na osiąganiu małych, mało ambitnych celów. Stawiamy przed sobą zadania, które umożliwiają nam funkcjonowanie i świata wokół nas, ale rzadko kiedy dotyczą naszego moralnego rozwoju i polepszania świata.

Tłumaczymy się brakiem czasu, sił, wielością rzeczy do zrobienia. Znajdujemy tak wiele wymówek, że zaczynamy się w nich gubić. A tak naprawdę nic nas nie usprawiedliwia, bo zauważ, że osiąganie tych cnót, nie tylko zmienia nas, ale i świat wokół nas. Pozytywnie wpływa na innych ludzi. Brak stawiania sobie ambitnych celów, zadań, brak walki i osiągnięcie różnych cnót, to nie tylko zaniedbywanie siebie, ale również innych.