Oto definicja franszyzy z Wikipedii
„Franczyza (ang. franchise) – system sprzedażytowarów, usług lub technologii, który jest oparty na ścisłej i ciągłej współpracy pomiędzy prawnie i finansowo odrębnymi i niezależnymi przedsiębiorstwami: franczyzodawcą i jego indywidualnymi franczyzobiorcami. Franchising zakłada też przepływ know-how od franczyzodawcy do franczyzobiorcy przez cały czas obowiązywania umowy franczyzowej. Istotą jest udzielenie praw (i przyjęcie obowiązków) poprzez zawarcie umowy franczyzy.
Umowa franczyzy (ang. franchise agreement) jest to umowa pomiędzy franczyzodawcą a franczyzobiorcą; zaliczana jest do umów nienazwanych.
Podmioty franczyzy
Stronami franczyzy są:
Franczyzodawca to strona umowy udzielająca praw (i nakładająca obowiązki) franczyzy. Upoważnia biorcę do korzystania z pakietu franczyzowego. Franczyzodawca jest pojęciem analogicznym do kredytodawcy (od kredyt).
Franczyzobiorca to strona umowy uzyskująca prawa (i przyjmująca obowiązki) składające się na franczyzę, takie jak płacenie franczyzodawcy wynagrodzenia, udostępnianie do kontroli oraz prowadzenie działalności na własny rachunek i we własnym imieniu. Franczyzobiorca jest pojęciem analogicznym do kredytobiorcy (od kredyt).
Cechy franczyzy
Istota systemu polega na tym, że franczyzodawca nadaje swoim poszczególnym franczyzobiorcom prawo oraz nakłada na nich obowiązek prowadzenia działalności zgodnie z jego koncepcją. W ramach umowy sporządzonej na piśmie oraz w zamian za bezpośrednie lub pośrednie świadczenia finansowe uprawnienie to upoważnia indywidualnego franczyzobiorcę do korzystania z nazwy handlowej franczyzodawcy, jego znaku towarowego lub usługowego, metod prowadzenia działalności gospodarczej, wiedzy technicznej, systemów postępowania i innych praw własności intelektualnej lub przemysłowej, a także do korzystania ze stałej pomocy handlowej i technicznej franczyzodawcy.
Pakiet franczyzowy
Zawiera on sposób prowadzenia danej działalności gospodarczej. Udostępnia go franczyzodawca w ramach zawieranej z franczyzobiorcą umowy. Zawiera on szereg uprawnień i obowiązków. Ponadto upoważnia do działalności franczyzobiorcę na określonym terytorium. Pakiet franczyzowy składa się z:
koncepcji prowadzenia działalności gospodarczej w określony sposób;
obowiązek zaopatrywania się u dawcy lub konkretnego dostawcy;
prawa ochronne;
usług franczyzodawcy na rzecz franczyzobiorcy takie jak szkolenia zatrudnionych w punkcie franczyzobiorcy, pomoc;
zobowiązania do prowadzenia akcji reklamowych;
zobowiązania do dostarczania jednolitych materiałów promocyjnych;
uprawnienia do kontroli;
obowiązku zachowania tajemnicy co mają ułatwiać klauzule zabezpieczające.
Opłaty
Wśród obowiązku franczyzobiorcy jest konieczność ponoszenia opłat na rzecz franczyzodawcy. Opłata podstawowa uiszczana jest za przyłączenie już istniejącego punktu do sieci franczyzodawcy. W związku z działalnością bieżącą, franczyzobiorca wnosi opłaty bieżące. Są nimi części z zysku, którym dzieli się z franczyzodawcą. Ponadto ponoszone są opłaty dodatkowe.
Rodzaje franczyzy
Indywidualny – franczyzodawca zawiera umowę z kilkoma franczyzobiorcami.
Sieciowy – po stronie franczyzobiorców występuje wiele podmiotów.
Subordynacyjny – sam franczyzodawca nie prowadzi placówki, posiada tylko koncepcję. Jest ona rozwijana przez franczyzobiorców.
Partnerski – franczyzodawca część placówek prowadzi sam a resztę prowadzą franczyzobiorcy.
Master franchising – franczyzodawca w umowie upoważnia franczyzobiorcę do działalności, dając mu przy tym wyłączność. Zaś franczyzobiorca może działać poprzez swoich sub-franczyzobiorców. Powstały tu schemat cechuje się dwustronnością.”
Teraz już wiesz dokładnie czym jest franczyza. Rozważałem przystąpienie do którejś z firm, zastanawiałem się nad asortymentem, którym mógłbym się zająć, to znaczy sprzedawać. Chodziłem oczywiście na spotkania, gdzie przedstawiciele poszczególnych systemów prezentowali zalety franczyzy w ogóle i przekonywali, że warto podpisać akurat z nimi umowę.
Im bardziej zagłębiałem się w szczegóły dotyczące tej formy biznesu, im dłużej czytałem wzory umów franczyzowych, tym miałem coraz mniej ochoty na własny sklep czy firmę usługową prowadzoną w takim systemie. Do tego naczytałem się różnych opinii w internecie, w tym wiele krytycznych. Choć akurat z opiniami, najczęściej anonimowymi, zamieszczanymi na forach i pod artykułami, trzeba uważać, ponieważ jak pewnie wiesz, część z nich pisana jest pod wpływem emocji, część przez konkurencję a część ze zwykłej zawiści.
Tak czy inaczej nie zdecydowałem się na własną franszyzę. Wkład własny, jaki trzeba mieć, aby otworzyć własny salon, przekraczał nierzadko moje możliwości finansowe. Obiecywany w umowach zysk połączony z rodzajem sprzedawanych usług czy produktów i procentem odprowadzanym do franczyzodawcy, nie dawał nadziei na przyzwoitą kwotę. Z jednej strony otrzymuje się pomoc, wsparcie franczyzodawcy, ale z drugiej strony jest się w pewnym sensie ubezwłasnowolnionym: wszelkie decyzje tak naprawdę podejmuje centrala firmy. Ktoś z większymi umiejętnościami sprzedażowymi czy po prostu dobrymi pomysłami, nie ma szansy, aby się wykazać.
Podsumowując: jeśli masz sporo pieniędzy, pasuje Ci podporządkowanie się konkretnemu systemowi, to przyłącz się do któregoś z licznych systemów franczyzowych.